ГБУЗ РТ «Противотуберкулезный диспансер»

Тыныш органнары шупту таакпылаар кижилерниң баксыраар, чүге дизе олар таакпы ыжында бүргеткен. Таакпылаары хоочураан бронхиттиң нептерээрин бадыткаан. Бронхуларның суглуг картынче таакпы ыжының доктаамал дээри бронхиалдыг астма деп аар-берге аарыгны болдуруп болур.

Таакпы ыжын киир тынып турда, бронхуларның ажылдаары багай апаар. Ооң түнелинде, бронхуларда бүгү-ле таакпы ыжының хоралыг кезектери болгаш микробтары чыылгаш, аарыгларны, ооң иштинде туберкулез аарыын болдурар.

Таакпы ыжы организмниң тус черинге күш-шыдал талазы-биле база тыныш системазында өскерилгелерни болдурар. Ол ышкаш ол “хоралыг ыш” хан-дамырче киргеш, шупту иштики органнарга чедер. Таакпылаары дээрге, тыныш органнарының аарыгларын тывылдырар айыыл. Таакпылаар кижилерниң организми халдавырлыг аарыгларга, удурланыр аргазы элээн кошкак болур. Үр үеде таакпылаарга, хоочураан бронхит нептерээр, безин ол тыныш системазында патологиялыг ханы өскерлиишкиннерниң хараазында өкпе аарыын тывылдырарынга сундулуг. Чүге дизе, кижиниң тынып турар агаарын думчуктуң, боостааның база трахея биле бронхуларның суглуг (өл) карты бактериялар болгаш вирустардан камгалап арыглап турар.

Өкпе тускай камгалал механизмниг болбушаан, арыглаар аргалыг. Ол “камгалалдың” үрелгени-биле, тыныш аппарадының “камгалал эжиктери” аарыгга – туберкулезка, ажыттынар. Таакпычыларның хоочураан бронхиди ук аарыгну болдуруп, улам өөскүдүп, аарыгны экирииринге багай салдарлыг.

Организмниң туберкулез инфекциязынга удурланып демисежири хой кезиинде организмниң ниити удурланып камгаланырындан хамааржыр. Организмниң камгалал ажылы эки ажылдаар болза, туберкулезтуң нептерээри туруптар.

Туберкулез аарыг кижилерниң таакпы тыртып турарындан чүрек-дамыр системазының аарыглары тыптып болур. Гипертония аарыы биле өкпе туберкулезу каттыжар болза, хан-чөдүл биле өкпеден хан үнерин болганчок демдеглеттинип турар.

Сөөлгү чылдарда өкпениң туберкулезтан баксырап-хорааны база рак деңге тодарадаттынып турар, чүге дизе хоочураан бронхит биле хоочураан туберкулез ракты нептередиринге улуг салдарлыг болуп турар.

Ынчап кээрге, таакпы тыртары янзы-бүрү аарыгларны тывылдырарынга “дузаны кадып”, өкпе туберкулезун нептередиринге салдарлыг болгаш, ооң эге чадада тодарадып тыварын нарыыдадып, аарыгны улам өөскүдүп, эки эмнээшкинни кошкадып турар.

Туберкулез (чахотка) дээрге, туберкулезтуң микобактерияларын тывылдырып турар, Кохтуң палочкалары дээри, халдавырлыг аарыг. Ынчангаш аарыг нептерээрде, чүгле кижиниң организминде шак ол палочкаларның өзүп көвүдээниниң түңнелинде сайзыраар. 

Сактып алыры чугула чүүл – туберкулезка удур демиселде кол чүүл – баш удур хемчеглер болгаш кадык амыдыралды чорудары. Таакпы база кижиниң организминге улуг хораны чедирип турар болганда, оон ойталааны чугула. Кижиниң өкпези дээрге, организмниң өске чугула органнар ышкаш база-ла кол черни ээлеп турары орган. Ынчангаш эң-не кол дүрүм, баш бурунгаар хемчег алыры – аарыг айыылын болдурбас дизе, болдунар-ла айыылды эвээжедири, ооң иштинде таакпы тыртарын база.

Кадык болуруңарны күзедивис!